Надршина Фануза Аитбаевна

• Телефон: +7(347) 235-60-50
• Факс: +7(347)235-60-77
• E-mail: rihll@anrb.ru
• Публикации

Главный научный сотрудник отдела фольклористики ИИЯЛ УФИЦ РАН

Надршина Фануза Аитбаевна – доктор филологических наук (1998 г.), Лауреат премии БАССР им. Салавата Юлаева (1987 г.), Заслуженный деятель науки Республики Башкортостан (2000 г.), Кавалер ордена Салавата Юлаева (2007 г.). Почётный член Академии наук Республики Башкортостан (2016 г.).

Образование: Стерлитамакский государственный педагогический институт по специальности “Русский язык и литература” (диплом с отличием, 1959 г.).

Сфера научных интересов: текстология фольклора, изучение и разработка теории жанров башкирского фольклора; автор проекта и составитель изданий образцов фольклора на трех языках (башк., русск., англ.)

Член Научного совета рецензируемого научного журнала «Проблемы востоковедения» (2017 г.).

Автор более 250 науч. работ, в том числе 30 книг, тематических сборников, словарей, фундаментальных трудов «История Башкортостана с древнейших времен до 60-х гг. XIX в.» (1996 г.), “Салават Юлаев. Энциклопедия" (2004 г.), «История башкирского народа» (2010 г.) и др.

Научный руководитель двух кандидатов филологических наук.

Основные научные работы:

1. Нәҙершина Ф.А. Халыҡ һүҙе. Өфө: Башҡортостан китап нәшр., 1983. 160 б. [Слово народное. Уфа: Башкирское книжное изд-во, 1983. 160 с.]
2. Нәҙершина Ф.А. Халык хәтере. Монография. Өфө: Башкирское книжное издательство, 1986. 192 б. [Память народа. Монография. Уфа: Башкнигоиздат, 1986. 192 с.].
3. Нәҙершина Ф.А. Халыҡ хәтере. Монография. Өфө: Ғилем, 2006. 320 б. [Память народная (исторические корни и жанровые особенности башкирских народных преданий и легенд). Монография. Уфа: Гилем, 2006. 320 с.].
4. Нәҙершина Ф.А. Риүәйәт һәм легендаларҙа – халыҡ тарихы. Тулыландырылған баҫма. Өфө: Китап, 2011. 359 б. [В преданиях и легендах башкир – история народа (Башкирские народные предания и легенды: исторические корни, жанровая специфика). Уфа: Китап, 2011. 359 с.].
5. Нәҙершина Ф.А.  Халыҡ һүҙе (Башкорт халыҡ йомаҡтарының.мәҡәл һәм әйтемдәрҙең тарихи ерлеге жанр үҙенсәлектәре). Тулыл. баҫма. Өфө: Гилем, 2021. 176 б. (Слово народное(исторические корни и жанровые особенности башкирских народных пословиц и поговорок, загадок). Уфа: Баш энцикл., 2021. 176 с.
6. Башҡорт халыҡ ижады. Йомаҡтар / Төҙ., инеш мәҡәлә һәм аңлатм. авт. Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Башҡ. китап нәшр., 1979. 352 б. [Башкирское народное творчество. Загадки / Сост., авт. вступит. ст. и коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Башкнигоиздат, 1979. 352 с.]
7. Башҡорт халыҡ ижады. Риүәйәттәр һәм легендалар / Төҙ., инеш мәҡәлә һәм аңлатм. авт. Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1980. 440 б. [Башкирское народное творчество. Предания и легенды / Сост., авт. вступ. ст. и коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Башкирское книжное издательство, 1980. 440 с.]
8. Башҡорт халыҡ ижады. Мәҡәлдәр һәм әйтемдәр / Төҙ., инеш мәҡәлә һәм аңлатм. авт. Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1980. 472 б. [Башкирское народное творчество. Загадки / Сост., авт. вступит. ст. и коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Башкнигоиздат, 1980. 472 с.].
9. Башкирское народное творчество. Том II. Легенды и предания / Сост., авт. предисл. и коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Башкирское книжное издательство, 1987. 576 с.
10. Башкирское народное творчество. Том 7. Пословицы и поговорки / Сост., авт. предисл. и коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Башкирское книжное издательство, 1993. 463 с.
11. Башҡорт халыҡ ижады. II том: Риүәйәттәр һәм легендалар / Төҙ., инеш мәҡәлә һәм аңлатм. авт. – Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Китап, 1997. 440 б. [Башкирское народное творчество. Т. 2: Предания и легенды / Сост., вступ. ст., коммент. Ф.А. Надршина. Уфа: Китап, 1997. 440 с.]
12. Башҡорт халыҡ ижады. Йомаҡтар. IХ том /Төҙ., инеш мәҡәлә, аңлатм. авт. Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Китап, 2007. 416 б. [Башкирское народное творчество. Том IХ. Загадки / Сост., авт. вступ. ст. –Ф.А. Надршина. Уфа: Китап, 2007. 416 с.]
13. Башҡорт халыҡ ижады. Х том. Мәҡәлдәр һәм әйтемдәр. Беренсе китап / Төҙ., инеш мәҡәлә, аңлатм. авт. – Ф.А. Нәҙершина. Өфө: Китап, 2006. 544 б. [Башкирское народное творчество. Т. Х. Пословицы. Первая книга / Сост. – Ф.А. Надршина. Уфа: Китап, 2006. 544 с.].
14. Нәҙершина Ф.А. Халыҡ күңеленә сәйәхәт (Башҡорт халыҡ ижадын йыйыу тарихынан). Өфө: ООО “ДизайнПолиграфСервиз”, 2010. 248 б. [Духовный мир народа (из истории собирания башкирского народного творчества). Уфа: ООО “ДизайнПолиграфСервис”, 2010. 248 с.].
15. Башкирские исторические предания и легенды / Автор-сост.: Ф.А. Надршина. Уфа: Китап, 2015. 528 с.
16. Башҡорт халыҡ ижады. X том. Икенсе китап: мәҡәлдәр һәм әйтемдәр / Төҙ. Ф.А Нәҙершина, Э.М. Созинова. Өфө: Китап, 2016. 440 б. [Башкирское народное творчество. Том Х. Вторая книга: пословицы и поговорки / Сост. Ф.А. Надршина, Э.М. Созинова. Уфа: Китап, 2019. 440 с.].
17. Сал Урал хазиналары=Сокровища Седого Урала=The Treasures of the Ancient Urals / Төҙ. Ф.А. Нәҙершина, Э.М. Созинова. Өфө: Китап, 2019. 264 с. Книга-альбом “Сал Урал хазиналары=Сокровища Седого Урала=The Treasures of the Ancient Urals”. Өфө: Китап, 2019. 264 с.
18. Тел гәүһәрҙәре=Жемчужины языка=Pearls of the language=Die Perlen der Sprach=Les perles de la langue. Башҡорт, рус, инглиз, немец, француз телдәрендә башҡорт халыҡ мәҡәл һәм әйтемдәре / [Төҙ. Ф.А. Нәҙершина, Э.М. Созинова; башҡортсанан тәрж. Ф.А. Нәҙершина, Э.М. Созинова, Ғ.Ғ. Шафиҡов, З.Ә. Рәхимова, Н.Н. Әхтәмова, Э.М. Нухова, Ф.С. Кудряшева, Р.Ҡ. Ғарипов, Л.М. Тоҡомбәтова]. – Өфө: Китап, 2020. – 216 б.